Vereniging Eigen Huis (VEH) wil snel duidelijkheid over de taxatieverplichtingen die op 1 juli 2021 ingaan. De banken en taxatiebranche lijken maar niet tot overeenstemming te komen over een nieuw hybride taxatiesysteem voor woningen.

Sinds de zomer van 2020 praat de taxatiebranche met banken en dataleveranciers over een alternatieve hybride taxatievorm en over de voorwaarden waaronder die kan worden gebruikt. Tot nu toe is daarover geen overeenstemming bereikt.

Onlangs is een aantal partijen (ING, Calcasa en Taxatheek) gestart met de desktoptaxatie; een hybride taxatiemethode die voldoet aan de richtsnoeren van de European Banking Association (EBA) en onder de honderd euro gaat kosten.

Vlak daarna kondigde de NRVT, de toezichthouder op de taxatiebranche, samen met makelaarsorganisaties NVM, VBO en VastgoedPro aan per 1 juli met een eigen bureautaxatie te komen. De kosten hiervan liggen volgens eerste berichten rond de 350 euro. Volgens VEH is het opmerkelijk dat de bureautaxatie een aantal woningtypen uitsluit, waaronder appartementen, terwijl die onderling juist goed vergelijkbaar zijn. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft forse inhoudelijke bezwaren tegen dit laatste initiatief.

Monopolie is niet in belang klant

Volgens Nico Stolwijk, manager belangenbehartiging bij VEH, lijkt het erop dat er vanuit de branche pogingen worden ondernomen om de taxatiemarkt af te schermen, waarbij het eigen model de standaard moet worden. “Maar een monopolie-positie is nooit in het belang van de consument. Daarbij hoort een toezichthouder onafhankelijk te zijn. Het is ongepast om samen met enkele brancheorganisaties een taxatiemodel te ontwikkelen en de eigen regelgeving hierop aan te passen.”

In een brief aan minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) vraagt VEH haar dan ook om in te grijpen.

Nieuwe taxatieregels met grote gevolgen

Op 1 juli 2021 wordt een aantal richtsnoeren van de European Banking Association (EBA) van kracht. Een daarvan houdt in dat modelmatige taxaties niet langer mogen worden gebruikt voor leningen die huiseigenaren afsluiten die een overwaarde hebben op hun woning (Loan to Value van 90% of lager).

Wel bieden de EBA-richtsnoeren ruimte voor een woningtaxatie op afstand. Dat is een hybride taxatie waarbij een modelmatige taxatie wordt gecombineerd met een controle door een taxateur of andere deskundige die verantwoordelijk is voor afgegeven waarde.

De huidige modelmatige taxatiemethode is een voordelig alternatief voor een traditionele waardebepaling door een taxateur aan huis. Vooral bij de veelvoorkomende relatief kleine hypotheekverhoging voor een verbouwing of verduurzaming en beperkt risico wordt de computermatige modeltaxatie op afstand veel gebruikt.

Het systeem is betrouwbaar gebleken en de kosten blijven beperkt tot ongeveer 80 euro. Ook minister Hoekstra (Financiën) heeft zich meerdere malen positief uitgesproken over de voordelen en betrouwbaarheid van modelmatig taxeren. Per 1 juli 2021 mag deze methode niet langer worden gebruikt.