Het hebben van een rookmelder wordt vanaf 1 juli 2022 door de overheid verplicht. Tot nu toe heeft 17% van de Nederlanders geen rookmelder in huis, blijkt uit de WoonMonitor van verzekeraar Interpolis.

De voornaamste reden om rookmelders niet te nemen, is dat mensen er gewoon niet aan denken, zegt de verzekeraar. Ook wachten huurders tot hun verhuurder rookmelders regelt. Negen van de tien Nederlanders voelen zich veilig in hun eigen huis, blijkt uit de WoonMonitor. 73% maakt zich niet tot nauwelijks zorgen over brandgevaar. Opvallend is dat mensen die zich zorgen maken over brandgevaar, juist minder vaak een rookmelder hebben.

Nieuwbouwhuizen

Voor nieuwbouwhuizen geldt al sinds 2003 de plicht van het regelen van rookmelders. Vanaf deze zomer stelt de overheid de aanwezigheid van een rookmelder op elke verdieping verplicht voor bestaande woningen. Maar één op de zes Nederlanders heeft dus geen rookmelders hangen. Van deze groep zegt 35% al wel van plan te zijn om die te gaan aanschaffen.

Niet bezig met brand of brandpreventie

Patty Jansen, gedragsonderzoeker bij Interpolis en gepromoveerd op preventieve maatregelen tegen brand of inbraak aan de TU Eindhoven: “De voornaamste reden dat mensen (nog) geen rookmelders hebben, is dat ze er gewoon niet aan denken. Over het algemeen zijn mensen niet bezig met brand of brandpreventie. Daarnaast weten ze vaak niet goed waar en hoe ze rookmelders moeten ophangen en denken ze dat dit veel moeite kost. Ook kunnen mensen een rookmelder irritant vinden: ze denken dat deze vaak onnodig afgaat, bijvoorbeeld door koken of douchen.”

Nog in de verpakking

Ook als mensen wel een rookmelder thuis hebben, betekent dit niet dat ze die ook daadwerkelijk opgehangen hebben. Jansen: “Opvallend is dat een deel van de Nederlanders rookmelders nog in de verpakking thuis heeft liggen. Ook is er naar verwachting een deel dat wel rookmelders heeft opgehangen, maar waarbij ze niet meer werken. Bijvoorbeeld omdat de batterij ooit leeg was, maar daarna nooit meer is vervangen. Volgens het Instituut Fysieke Veiligheid zou ongeveer een derde van de rookmelders niet werken, terwijl ik in mijn onderzoek zie dat 92% van de mensen denkt dat hun rookmelders het gewoon doen. Het is dus erg belangrijk om je rookmelders regelmatig te testen.”

Verhuurders moeten verantwoordelijkheid nemen

Bij 20% van de huurwoningen is er geen rookmelder aanwezig. Jansen: “Een brand heeft vaak invloed op het gevoel van veiligheid in je huis. Verhuurders moeten hier net als mensen met een koopwoning serieus voor 1 juli naar kijken. Zij zijn verantwoordelijk voor de plaatsing van rookmelders volgens de voorschriften en kunnen dus bijdragen aan een veiligere leefomgeving voor huurders. Zowel verhuurders als mensen met een koopwoning moeten er zich bewust van zijn dat door rookmelders het aantal slachtoffers bij brand wordt teruggedrongen. Het is dan ook aan te raden om rookmelders op te hangen op elke etage en regelmatig te controleren of ze nog werken.”

Geen invloed op dekking

De rookmeldersplicht van de overheid heeft bij Interpolis geen gevolgen voor de dekking bij brandschade. Wel juicht de verzekeraar de aanschaf van rookmelders toe. Jansen: “Ze dragen bij aan brandpreventie. Want hoe sneller je de brand ontdekt, hoe groter de kans dat je je huis veilig kunt verlaten.”