In andere Europese landen kun je als consument die een huis gaat kopen, verkopen of verbouwen gebruikmaken van een digitale identiteit. Waarom kan dit in Nederland nog niet? Volgens Arjen de Bake, Principal Consultant bij Davinci, worden op dat punt dit jaar grote stappen verwacht.

“We zijn betrokken bij een totale verandering van dienstverlening die al jaren geleden is ingezet, maar in 2023 echte stappen gaat zetten”

Auteur: Arjen de Bake, Principal Consultant bij Davinci

Een huis kopen, verkopen of verbouwen; je weet dat daar veel papierwerk bij komt kijken. Toch stond ik, toen ik zelf een huis ging kopen, echt versteld van de stapels papieren die mijn partner en ik moesten aanleveren bij onder andere de verkopend makelaar, de hypotheekadviseur en de notaris. Ook een kopie van ons identiteitsbewijs moest naar verschillende partijen. Tijdrovend én onnodig.

In andere Europese landen hoef je die kopieën niet meer te sturen. Daar kun je als consument gebruikmaken van een digitale identiteit. Waarom kan dit in Nederland nog niet? Davinci werkt aan verschillende initiatieven die in 2023 grote impact gaan hebben op de financiële dienstverlening.

Drastische verandering

Met de steeds verder gaande digitalisering is het mogelijk om je als consument rechtsgeldig en op het hoogst mogelijke betrouwbaarheidsniveau online te identificeren, stukken te ondertekenen en gegevens uit te wisselen met andere partijen. De Europese Unie werkt nu aan de EU Digital Identity Wallet: een digitale portemonnee waarin je identiteitsgegevens, financiële gegevens, professionele kwalificaties en andere gegevens zijn opgeslagen. Als consument kun je hiermee op het hoogste niveau een digitale handtekening zetten en data delen. Deze wallet gaat er tevens voor zorgen dat dataminimalisatie een praktische invulling krijgt doordat de consument enkel die gegevens deelt die nodig zijn, en kent na invoering een verplichte acceptatie in vele sectoren waaronder ook de financiële sector. Daarnaast werken vele private partijen aan nieuwe authenticatiemiddelen die voldoen aan de Europese veiligheids- en betrouwbaarheidseisen. Een ding is zeker: dit gaat processen en businessmodellen binnen en buiten de financiële dienstverlening drastisch veranderen.

Interessant spanningsveld

Ook Davinci werkt samen met de markt aan slimme digitale oplossingen om processen in de financiële sector efficiënter, toegankelijker, makkelijker en transparanter te maken. Die oplossingen gaan de consument veel ‘papierwinkels’ besparen, bijvoorbeeld bij de aankoop van een huis. Partijen in de financiële dienstverlening zijn op zoek naar oplossingen voor uitdagingen rond een juiste omgang met BSN en identiteitskopieën en met het gebruik van gevalideerde data voor o.a. Wft-conntroles en kredietbeoordelingen. Tegelijkertijd moet ook recht gedaan worden aan Anti-money laundering (AML /Know Your Customer (KYC), Privacy en Klantwaarde. Een interessant spanningsveld waar wij vanuit Davinci over meedenken en adviseren.

Goed IDee

Zo is Davinci betrokken bij twee lopende initiatieven in het woondomein. Eén daarvan is Goed IDee, een initiatief van HDN en Vidua Wonen waarbij aangetoond wordt hoe partijen veilig identiteitsgegevens kunnen delen, zonder dat een identiteitsbewijskopie nodig is. Daarnaast toont Goed IDee aan hoe je als consument een hoogwaardige, digitale handtekening zet waarmee overeenkomsten bindend zijn. Tot nu toe is nog vaak een ‘natte krabbel’ nodig, wat automatisering van gegevensuitwisseling lastig maakt. Ook zijn er digitale alternatieven, maar die voldoen dan weer niet aan de eIDAS-normering, waar ik het net over had. Goed IDee doet dat wel.

Zorgeloos Vastgoed

Het tweede initiatief is Zorgeloos Vastgoed. Hierbij slaan branche- en beroepsorganisaties de handen ineen en werken aan een afsprakenstelsel voor betere, veilige en snellere toegang tot informatie door de hele vastgoedketen. Met daarin ketenbrede afspraken over de (technische) taal die we spreken, identificatie, ondertekening, maar bijvoorbeeld ook over hoe de consument regie op eigen gegevens krijgt. Samen met de partijen wordt gewerkt aan standaarden en afspraken over de vastgoedketen heen. Hiermee verbinden we makelaars, notarissen, financieel adviseurs, geldverstrekkers en softwareleveranciers. Allemaal om de aankoop van een woning administratief makkelijker te maken voor de consument en om de consument overzicht en controle te geven.

Dutch Blockchain Coalition

Ten slotte zijn we via de Dutch Blockchain Coalition (DBC) betrokken bij het initiatief Ondernemingspaspoort, waarin we samen met publieke en private partijen onderzoek doen naar de mogelijkheid om een wallet te gebruiken voor een onderneming. Sinds 1 augustus 2021 dient een Europees burger volledig digitaal een BV te kunnen oprichten. In dat kader werkt de DBC samen met de KVK, de KNB, ABN Amro en de Belastingdienst aan een innovatieve propositie voor ondernemers: het Ondernemingspaspoort. Het digitale Ondernemingspaspoort moet het oprichten en inschrijven van een onderneming en het verkrijgen van bijvoorbeeld een bankrekening of verzekering, aanzienlijk vereenvoudigen. Ook hier spelen identificatie, ondertekening en vooral ook machtigingen en bevoegdheden een belangrijke rol. Daarnaast zal het Ondernemingspaspoort het handelen in het economisch verkeer gemakkelijker én veiliger maken. In opdracht van de DBC vervult Davinci het Programma Management voor deze unieke samenwerking.

Het wachten is op de Wet Digitale Overheid

Op Europees niveau is er de eIDAS-verordening. Deze verordening houdt in dat publieke organisaties en private organisaties met een publieke taak Europees erkende inlogmiddelen moeten accepteren binnen de digitale dienstverlening. Deze verordening heeft de weg vrijgemaakt om makkelijker en veiliger online zaken te regelen binnen Europa. Hiervoor is het noodzakelijk dat consumenten veilig kunnen inloggen en dat hun privacygevoelige gegevens goed beschermd zijn. Dat betekent dat de beveiliging goed op orde moet zijn. De eIDAS-verordening schrijft voor aan welke eisen zo’n ‘slot op de deur’ moet voldoen. In Nederland is het nu nog wachten tot dit jaar de Wet Digitale Overheid beklonken is. Dan kunnen we grote stappen gaan zetten in de online gegevensuitwisseling tussen het private en het publieke domein, en Davinci is daar klaar voor. We zijn betrokken bij een totale verandering van dienstverlening die al jaren geleden is ingezet, maar in 2023 echte stappen gaat zetten, ook buiten de financiële dienstverlening.

Impact op de financiële dienstverlening

Wij geven bovengenoemde initiatieven sturing met een visie dat alle consumenten binnen enkele jaren allemaal een gekwalificeerd middel hebben, waarmee zij zich zowel privaat als publiek kunnen identificeren, stukken ondertekenen en gegevens uitwisselen. Dan is het niet meer nodig dat je als consument op drie plaatsen een kopie ID-bewijs moet aanleveren en stukken moet uitprinten, paraferen en/of ondertekenen om vervolgens te scannen (zoals ik moest doen toen ik mijn huis kocht). Deze verandering gaat het financiële leven van de consument dit jaar al een stuk makkelijker maken.